ဆီးခ်ိဳေရာဂါဆိုသည္မွာ …..

ေန ့စဥ္စားေသာက္ေနေသာ အစားအေသာက္မ်ား ထဲမွ အခ်ိဳဓာတ္မ်ား ကို ထိန္းသိမ္းေပးႏိုင္ရန္ အတြက္ မုန္ ့ခ်ိဳအိတ္ (pancreas) သည္ အင္ဆူလင္ (Insulin) ဟုေခၚေသာ ေဟာ္မုန္းတစ္မ်ိဳးကို ပံုမွန္ထုတ္လုပ္ေပးပါသည္။

မုန္ ့ခ်ိဳအိတ္ (pancreas)) မွ အင္ဆူလင္ မ်ား လံုေလာက္စြာ မထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္ေသာ အခါ ႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္ မွ အင္ဆူလင္ မ်ား၏ အစြမ္းကို လက္မခံႏိုင္ေသာ အခါမ်ားတြင္ ေသြးတြင္း မွသၾကားဓာတ္မ်ား၏ ပမာဏျမင့္တက္လာပါသည္။ ထိုသို ့ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္ျမင့္တက္လာျခင္း ႏွင့္အတူ မၾကာခဏ ဆီးသြားျခင္း၊ မၾကာခဏ ေရငတ္ျခင္း၊ မၾကာခဏ ဗိုက္ဆာျခင္း စေသာ လကၡဏာမ်ားျပလာတတ္ပါသည္။ ၄င္းကို ဆီးခ်ိဳေရာဂါျဖစ္ျခင္းဟုေခၚဆိုပါသည္။

ပံုမွန္ လူတစ္ေယာက္တြင္ အစာမစားမီ ရွိရမည့္ ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္ပမာဏမွာ 100 mg/dl ေအာက္ျဖစ္ျပီး၊ အစာစားျပီး ႏွစ္နာရီၾကာတြင္ ရွိရမည့္ သၾကားဓာတ္ပမာဏ မွာ 140 mg/dl ေအာက္ျဖစ္သည္။ က်န္းမာေသာ သူမ်ားတြင္ သၾကားဓာတ္မွာ ထို ပမာဏ မ်ားထက္ပင္ နည္းတတ္ပါသည္။ အကယ္၍ အစာမစားမီ အခ်ိန္တြင္ ေသြးတြင္း သၾကားဓာတ္မွာ 120 mg/dl အထက္ရွိေနလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အစာစားျပီး ႏွစ္နာရီၾကာသည့္ အခ်ိန္တြင္ 200mg/dl အထက္ရွိေနလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ရွိေနျပီဟု သတ္မွတႏိုင္ပါသည္။

ဆီးခ်ိဳေရာဂါကို အဓိက အားျဖင့္ အမ်ိဳးအစား (၃) မ်ိဳးခြဲျခားထားပါသည္။

၁။ အမ်ိဳး အစား (၁) ဆီးခ်ိဳ ေရာဂါမွာ မုန္ ့ခ်ိဳအိတ္ (pancreas) မွ အင္ဆူလင္ မ်ား လံုေလာက္စြာ မထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည့္ အျပင္ ငယ္ရြယ္စဥ္ မွာတည္းက ျဖစ္ေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ ၄င္းကို အင္ဆူလင္ကိုမွီခိုေသာ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ (Insulin-Dependent Diabetes Mellitus) သို ့မဟုတ္ ငယ္ရြယ္စဥ္တည္းကျဖစ္တတ္ေသာ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ(Juvenile Diabetes) စသည္ျဖင့္ ေခၚဆိုၾကသည္။ ၄င္းဆီးခ်ိဳသမားမ်ား ကို ေသာက္ေဆးမ်ားႏွင့္ ကုသ ၍ မလံုေလာက္သျဖင့္ အင္ဆူလင္ထိုးေဆးမ်ား ထိုးေပးရေလ့ရွိသည္။

၂။ အမ်ိဳး အစား (၂) ဆီးခ်ိဳေရာဂါ မွာ ခႏၶာကိုယ္ မွ အင္ဆူလင္ မ်ား၏ အစြမ္းကို လက္မခံႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေလ့ရိွျပီး အသက္ ၄၀ေက်ာ္အရြယ္ မွစတင္ျဖစ္ေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ ၄င္းကို အင္ဆူလင္ကို မမွီခိုေသာဆီးခ်ိဳေရာဂါ (Non Insulin-Dependent Diabetes Mellitus) သို ့မဟုတ္ အရြယ္ေရာက္ျပီးမွျဖစ္တတ္ေသာ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ (adult-onset Diabetes) စသည္ျဖင့္ေခၚၾကပါသည္။ အမ်ိဳးအစား (၂) ဆီးခ်ိဳေရာဂါမွာ အျဖစ္မ်ားေသာ အမ်ိဳးအစားျဖစ္ပါသည္။ ၄င္းဆီးခ်ိဳေရာဂါ သမားမ်ားကို အစားအေသာက္အေနအထိုင္ ဆင္ျခင္ျခင္း၊ ေသာက္ေဆးမ်ား ႏွင့္ကုသျခင္း တို ့ျဖင့္ စတင္ကုသရျပီး အေျခအေန မထိန္းႏိုင္မွသာလွ်င္ အင္ဆူလင္ ထိုးျခင္းမ်ားကိုျပဳလုပ္ရပါသည္။

၃။ အမ်ိဳးအစား (၃) အမ်ိဳးသမီးမ်ား ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္တြင္ ေသြးတြင္းသၾကားဓာတ္ျမင့္တက္လာျခင္းေၾကာင္းျဖစ္ေလ့ရွိေသာေၾကာင့္ ၄င္းကို ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္တြင္ ျဖစ္ေသာဆီးခ်ိဳေရာဂါ (Gestational Diabetes) ဟုေခၚၾကပါသည္။ ၄င္းဆီးခ်ိဳေရာဂါမွာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ၂% မွ ၅% အထိ ျဖစ္ေလ့ရွိျပီး ကေလးေမြးျပီးခ်ိန္တြင္ေပ်ာက္သြားေလ့ရိွပါသည္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္တြင္ျဖစ္ေသာ ဆီးခ်ိဳေရာဂါမွာ ကုသေပ်ာက္ကင္းႏိုင္ေသာ ေရာဂါျဖစ္ေသာ္လည္း ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္တစ္ေလွ်ာက္လံုး ဂရုစိုက္ ကုသရန္လိုအပ္ပါသည္။ ၄င္းဆီးခ်ိဳေရာဂါသည္မ်ားထဲမွ ၂၀% မွ ၅၀% အထိသည္ ေနာင္တြင္ အမ်ိဳးအစား(၂) ဆီးခ်ိဳေရာဂါသည္မ်ားျဖစ္လာႏိုင္ပါသည္။

အျခားေသာဆီးခ်ိဳေရာဂါ အမ်ိဳးအစားမ်ားမွာ ေမြးရာပါဆီးခ်ိဳေရာဂါ၊ မ်ိဳးရိုးဗီဇ ႏွင့္ဆိုင္ေသာ အင္ဆူလင္ထုတ္လုပ္မွဳခ်ိဳ ့ယြင္းျခင္း၊ စတီးရိုက္( အျပင္းစားအေရာင္ေလ်ာ့ေဆး) မ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ေသာဆီးခ်ိဳေရာဂါ စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတတ္ပါသည္။

မည္သည့္ အမ်ိဳးအစားျဖစ္ေစကာမူ ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိသည္ ဟု သံသယရွိပါက ေသခ်ာစစ္ေဆးျပီး ကုသရန္လိုအပ္ပါသည္။ မကုသပဲထားပါက ေနာက္ဆက္တြဲ အေနႏွင့္ ႏွလးံုေရာဂါ၊ နာတာရွည္ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးမွဳ၊ မ်က္ၾကည္လႊာ ပ်က္စီးျခင္းမ်ားႏွင့္ ဦးေဏွာက္ေသျခင္း (Coma) အထိပါျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

ထို ့ေၾကာင့္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါျဖစ္လာပါက ဂရုတစိုက္ေဆးကုသမွဳ၊ ဂရုတစိုက္ေနထိုင္စားေသာက္မွဳ၊ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ထိန္းသိမ္းမွဳ မ်ားအျပင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း ႏွင့္ အရက္ေသာက္ျခင္းမ်ားကိုပါေရွာင္က်ဥ္ျပီး အ၀လြန္ျခင္းမျဖစ္ရန္အတြက္ပါ ဂရုစိုက္သင့္ပါသည္။

ေမသူ-သံတြဲ ( ေဆး၀ါးတကၠသိုလ္)