ပင္စိမ္းပင္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံနွံ႔အျပားတြင္ ေပါက္ေရာက္ျပီး အပူပိုင္းေဒသတြင္ ပိုမို၍ ေပါက္တတ္ၾကသည္။ ပင္စိမ္းပင္သည္ သဘာဝအေလ်ာက္ ေပါက္ေရာက္ေသာ အပင္ျဖစ္သည္။ စိုက္ပ်ိဳး၍လည္းရသည္။ မ်ိဳးေစ့မွတဆင့္ အပင္စိုက္ရန္လြယ္ကူေသာအပင္ ျဖစ္သည္။ ေျမၾသဇာ အထူးမလိုအပ္လွေပ။ တႏွစ္လွ်င္ ႏွစ္ႀကိမ္၊ သံုးႀကိမ္ အရြက္ကို ရယူႏိုင္၏။ေနာက္က်လွ်င္ အလိုလို ေၾကြက်သြားသျဖင့္ ဂရုျပဳဖို႔ လိုအပ္လွေပသည္။ အရြက္ႏွင့္ အေစ့ကို ေဆးအျဖစ္ အမ်ားဆံုး အသံုးျပဳၾကသည္။
ပင္စိမ္းပင္သည္ အပင္ငယ္မ်ိဳးျဖစ္ျပီး အျမင့္ႏွစ္ေပမွ သံုးေပခန္႔အထိ ရွိ၏။ အရြက္မွာ ေသးျပီးစိမ္းလ်က္ ႏူးညံ႔၏။ ရြက္နားမွာ လႊသြားပံုရွိသည္။ အပြင့္ျဖဴကေလးမ်ားပြင့္တတ္ကာ ရနံ႔မွာအလြန္ေမႊးသျဖင့္ အခ်ိဳ႔သူမ်ားမွာ ယင္းခ်က္ရာတြင္အေမႊးနံ႔ရေစရန္ ဟင္းခတ္၍ အုပ္ကာ ခ်က္စားၾကသည္။ အပြင့္မ်ားသည္ အခို္င္လိုက္ပြင့္၍ ပြင္ခ်ပ္မ်ားေပၚတြင္အေမြးႏုကေလး
မ်ား ရွိသည္။ တေပါင္း တန္ခူးလမ်ား၌ ပြင့္တတ္ၾကသည္။ အရသာမွာ ပူစပ္ေသာ အရသာျဖစ္ကာ ပင္စိမ္းမ်ိဳးအေနျဖင့္ပင္စိမ္းျဖဴ၊ ဟင္းစားပင္စိမ္း၊ ပင္စိမ္းနက္၊ ပင္စိမ္းညိဳ၊ ပင္စိမ္းႀကီး၊ ဗလရွင္ကင္ဟူ၍ ပင္စိမ္း အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိၾကသည္။
ျမန္မာေဆးက်မ္း အလိုအရ ပင္စိမ္းသည္ ပူ၏၊ စပ္၏၊ အနည္းငယ္ခါး၏၊ ေလသလိပ္ကို ႏိုင္၏၊ ဆီးကိုႏိုင္၏၊ ေလကိုသက္ေစျပီး ေသြးကို တက္ေစႏိုင္သည္၊ ရင္က်ပ္နာ၊ အစာမေၾက၊ ခၽြဲက်ပ္နာတို႔ကို ႏိုင္၏၊ ေခ်ာင္းဆိုးနာ၊ ပိုးနာ၊ထိုးက်င္ေသာအနာကို ပယ္ႏိုင္၏။
အစာေၾကာျခင္း၊ ခံတြင္းေကာင္းျခင္း၊ အနံပေကာင္းျခင္း၊ အသံသာျခင္း၊ အသက္ရွည္ျခင္းကို ရရွိေစသည္။ လူကိုအက်ိဳးပြားေစသည္။ ပင္စိမ္းရြက္ ပင္စိမ္းအေစ့မ်ားကို ျမန္မာ့ေဆးဝါးအျဖစ္ အသံုးျပဳပံုမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါသည္။
(၁) နားကိုက္ = ပင္စိမ္းရြက္ကို မီးအံုးျပီး နားထဲသို႔ အရည္ ႏွစ္စက္ေလာက္က်ေအာင္ ညႇစ္ထည့္ေပးပါ။
(၂) သြားကိုက္ = ပင္စိမ္းသတၳဳရည္ႏွင့္ ငရုတ္ေကာင္း၊ ပရုတ္တို႔ကို ႀကိတ္ျပီး အလံုးကေလးမ်ားလံုး၍ သြားပိုးစားသည့္ သြားအေခါင္းထဲသို႔ ထည့္ေပးပါ။ ေပ်ာက္ကင္းသြားပါမည္။
(၃) ကေလး ေက်ာပူ ေခါင္းပူ = ပင္စိမ္းရြက္နဲ႔ ကြမ္းရြက္ ဆတူယူ၍ က်ပ္ခိုးႏွင့္ နႏြင္းမႈန္႔ အနည္းငယ္ျဖင့္ေရာႀကိတ္ျပီး လိမ္းေပးပါ။ (တကုိယ္လံုး ခပ္ပါးပါး လိမ္းေပးပါ)
(၄) ေခါင္းတျခမ္းကိုက္ = ပင္စိမ္းရြက္သတၳဳရည္ လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ ညႇစ္ရည္ကိုယူ၍ နားထင္ႏွင္
နဖူးတြင္ လိမ္းေပးပါ။
(၅) ဆီးခ်ဳပ္၊ ဆီးေအာင့္၊ အသည္းေရာင္၊ အသားဝါ= ႏွမ္းေစ့ႏွင့္ ပင္စိမ္းေစ့ကို ဆတူႀကိတ္ျပီး ထန္းလ်က္နဲ႔ေတ၍ ဆီးကင္းေလာက္ အလံုးေလးမ်ား လံုးထားပါ။ ေျခာက္ေအာင္ ေနလွန္းျပီး နံနက္-ည တလံုးက်စီ စားေပးပါ။ ထိုသို႔ စားေပးျခင္းျဖင့္ လိပ္ေခါင္းေရာဂါ၊ ျမင္းသရိုက္နာ ေရာဂါမ်ား ေပ်ာက္၏။
(၆) သားသမီး ေဝးလိုေသာ္= ပင္စိမ္းရြက္ လက္တြင္းတဆုပ္ ျပုတ္ရည္တပန္းကန္ကို ဥတုေသြးလာျပီးသည့္ ေနာက္ သံုးရက္ဆက္တိုက္ ေသာက္ေပးပါ။
(၇) အဖ်ားနာတာရွည္= နံနက္ေစာေစာ ပင္စိမ္းရြက္သတၳဳရည္ ေၾကြဇြန္းသတၳဳရည္ တဇြန္းက် ေသာက္ေပးပါ၊ အဖ်ားက်သြားပါမည္။
(၈) ငွက္ဖ်ား= ပင္စိမ္း လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ ေလး-ငါးရြက္မွ်ကို ငရုတ္ေကာင္းေစ့အနက္ သံုးေစ့၊ တပတ္လွ်င္ႏွစ္ႀကိ္မ္ မွန္မွန္ေသာက္ေပးပါ။
(၉) ေပြးနာ၊ အေရျပား ယားနာ= ပင္စိမ္းရြက္ကို သံပုရာရည္ႏွင့္ ေရာျပီး ညက္ေနေအာင္ ေထာင္းပါ၊ ထိုေထာင္းထား သည့္ အရြက္ျဖင့္ ပြတ္တိုက္ေပးပါ အံုေပးပါ။
(၁၀) အစာမေၾက၊ ဝမ္းကိုက္= ပင္စိမ္းရြက္ျပဳတ္ရည္ကို ေသာက္ေပးပါ။ သတၳဳရည္ေသာက္ေပးပါ။
(၁၁) လည္ေခ်ာင္းနာ၊ အသံဝင္ = ပသ္စိမ္းေစ့ (ပင္ပြား)ကို ေရစိမ္၍ ထိုေရကို ေသာက္ေပးပါ။
(၁၂) အိုင္းအနာ၊ အဖုအနာ = ပင္စိမ္းရြက္ျပဳတ္ရည္ကို အဖုအနာမ်ားႏွင့္ အိုင္းနာမ်ားအေပၚ ဖန္ရည္ေဆးေပးပါ။ အနာ၌ ပိုးတြယ္ခဲ့လွ်င္ ပင္စိမ္းရြက္ေျခာက္မႈန္႔ကို ျဖဴးေပးပါ။
(၁၃) အေရျပားအနာမ်ား = (အေရျပားေရာဂါဟူသမွ်) ပင္စိမ္းရြက္ သတၳဳရည္ (၅၀)က်ပ္သား၊ ႏွမ္းဆီ (၁၅)က်ပ္သားေရာ၍ မီးမွ်ဥ္းမွ်ဥ္းႏွင့္ ေရခန္းသည္အထိ ခ်က္ေပးပါ။ ထိုဆီျဖင့္ အေရျပားနာ၊ ယားယံနာ ဟူသမွ် လိမ္းေပးပါ။ ယင္းဆီသည္ ေရေႏြးအၾကမ္းပန္းကန္ တလံုးထဲသို႔ ဆီႏွစ္စက္ သံုးစက္ခ်ေပးျပီး ပူပူေလး မႈတ္၍ ေသာက္ေပးပါကႏွာေစးအေအးမိ ေခ်ာင္းဆိုးေရာဂါမ်ားကိုပင္ ေပ်ာက္ေစပါသည္။ ထိုဆီျဖင့္ လိမ္းထားပါက မွက္ ျဖင္မ်ား မကိုက္ပါ။
(၁၄) ဗိုက္ေၾကာျပတ္ = (ကုိယ္ဝန္ေဆာင္) ဗိုက္ေၾကာျပတ္ျပီး ယားယံေနပါက ပင္စိမ္းရြက္ေျခာက္မႈန္႔ ျဖဴးျပီး ပြတ္သပ္ေပးပါ။
(၁၅) ဝက္ျခံ၊ တင္းတိပ္၊ ညႇင္း၊ အျဖဴကြက္=ပင္စိမ္းရြက္ သတၳဳရည္ကို လိမ္းေပးပါ။
(၁၆) ကေလး သန္က်= ပင္စိမ္းသတၳဳရည္ကို တိုက္ေပးပါ။
(၁၇) နားအူ၊ နားကိုက္၊ နားျပည္ယို= ပင္စိမ္းရြက္ သတၳဳရည္ကို ဇြန္းျဖင့္ထည့္၍ မီးျဖင့္အပူေပးပါ။ ထိုသတၳဳရည္ ေႏြးေႏြး ႏွစ္စက္ သံုးစက္ခန္႔ ထည့္ပါ။
(၁၈) ႏွာေခါင္းႏွာပိတ္၊ ႏွာေခါင္းအတြင္းေျမႇးေရာင္= ပင္စိမ္းရြက္ကို အေျခာက္လွန္းျပီး ညက္ေနေအာင္ အမႈန္႔ေထာင္း ပါ။ ႏွာေဆးအျဖစ္ အသံုးျပဳပါ။
(၁၉) ငွက္ဖ်ားတုန္ခ်မ္း= ပင္စိမ္းအျမစ္ကို ေရသံုးခြက္တခြက္တင္ က်ိဳျပီး ေသာက္ေပးပါ။
ေခၽြးထြက္လာျပီး အဖ်ားက်သြားပါမည္။
(၂၀) ပ်ား၊ ပုရြက္ဆိတ္၊ ကင္း အဆိပ္ရွိအေကာင္ ကိုက္လွ်င္=ပင္စိမ္းပင္ ပဥၥငါးပါးကို ထုေထာင္းျပီး အံုေပးပါ။
(၂၁) လည္ေခ်ာင္းနာ၊ ပန္းနာ၊ ေခ်ာင္းေျခာက္ဆိုး=ပင္စိမ္းပြင့္ အတ့လိုက္ကို ခ်င္းေျခာက္၊ ၾကက္သြန္နီႏွင့္
ထုေထာင္း၍ ပ်ားရည္ႏွင့္ ေရာ၍ လွ်က္ေပးပါ။ သလိပ္မရသည့္ ေခ်ာင္းဆိုးနာမ်ား ေပ်ာက္ကင္းေစပါသည္။
(၂၂) သားသမီး ေဝးလိုေသာ= အမ်ိဳးသားမ်ား ပင္စိမ္းရြက္ဆယ္ရြက္ကို ေန႔စသ္စားေပးပါ။ က်န္းမာေရးကို လံုးဝ မထိခိုက္ေစဘဲ ပိုမို၍ သြက္လက္ထက္ျမက္ေစေၾကာင္း အိႏၵိယေဆးသုေတသနမွ ထုတ္ႏုတ္ေဖာ္ျပခဲ့၏။
(၂၃) ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္= ပင္စိမ္းရြက္ သတၳဳရည္ကို ပ်ားရည္ႏွင့္ ဆတူေရာျပီး တေန႔သံုးႀကိမ္ ေသာက္ေပးပါ။ သလိပ္ရႊင္ျပီး ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေစ၏။
(၂၄) အစာအိမ္အခ်ဥ္ေပါက္ေလနာ= ပင္စိမ္းရြက္ေျခာက္ကို ေရေႏြးစိမ္၍ ေရေႏြးၾကမ္းေသာက္သလို ေသာက္ေပးပါ၊
ကေလးမ်ား ေလထိုး၊ ေလေအာင့္ေရာဂါပါ ေပ်ာက္ကင္းေစႏိုင္ပါသည္။
(၂၅) အေအးမိ၊ ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆိုး= ပင္စိမ္းရြက္အစိုကို သံုးခြက္တခြက္တင္က်ိဳျပီး ပူပူေလးေသာက္ေပးပါ။ တုပ္ေကြးေရာဂါမ်ားကိုပင္ ေပ်ာက္ကင္းေစႏိုင္ပါသည္။
(၂၆) အဆုတ္ေရာဂါ၊ ပန္းေသ ေရာဂါ၊ မ်က္စိေရာဂါ၊ ေခ်ာင္ဆိုးပန္းနာ = ေမ်ာက္သားကိုကင္၍ ပင္စိမ္းႏိုင္ႏို္င္ႏွင့္ ေၾကာ္စားပါ။
(၂၇) ေလငန္း၊ ေလျဖတ္၊ အဆစ္ေရာင္= ပင္စိမ္းပဥၥငါးပါးကို ေရေႏြးေဖ်ာ၍ အေငြ႔ကိုရွဴေပးပါ။
(၂၈) ေျမြႏွင့္ အဆိပ္ရွိသတၱဝါ ကိုက္ခဲပါက= ပင္စိမ္းရြက္ႏွင့္ ပ်ဥ္းေတာ္သိမ္ရြက္ကို ဆတူႀကိတ္၍ ဆီးသီးလံုးခန္႔ နံနက္တလံုး၊ ညတလံုး စားေပးပါ။ ကိုက္ခံရသည့္ ဒဏ္ရာတြင္ ႀကိတ္ဖတ္ကို အံု၍ အဝတ္ျဖင့္ စည္းေပးပါ။
(၂၉) သူငယ္န်ာ ေက်ာပူေခါင္းပူ= ပင္စိမ္းရြက္၊ ကြမ္းရြက္၊ နႏြင္းမႈန္႔၊ က်ပ္ခိုး အနည္းငယ္ေရာႀကိတ္၍ ကေလးကို ခပ္ပါးပါး လိမ္းေပးပါ။ ဦးေခါင္းမွ ေျခဖ်ားအထိ သပ္ခ်ေပးပါ။
(၃၀) မီးဖြားျပီးစ အပုပ္ဆန္ = ပင္စိမ္းရြက္ ေၾကာ္စားပါ။
(၃၁) ပန္းေသ၊ ပန္းညႇိဳး၊ ဝမ္းပ်က္= ပင္စိမ္းရြက္ကို ငါးခူ၊ ငါးက်ည္းႏွင့္ျဖစ္ေစ ဆိတ္သား၊ ခိုသားႏွင့္ျဖစ္ေစ
ေၾကာ္စားေပးပါ။(သို႔) ငါးပေနာ္ႏွင့္ ေၾကာ္စားပါ။
(၃၂) ဆီးေရာဂါ = ပင္စိမ္းရြက္ရည္ လိမ္းေပးပါ။ အပူျငိမ္းျပီး အဆိပ္ကို ေၾကေစသည္။
(၃၃) ကင္းျမီးေကာက္ကိုက္ = ပင္စိမ္းရြက္ႀကိတ္၍ အံုေပးပါ။
(၃၄) ေခ်ာင္းဆိုးနပန္းနာ = ပင္စိမ္းပြင့္၊ ခ်င္းေျခာက္၊ ၾကက္သြန္ျဖဴ ထုေထာင္း၍ ပ်ားရည္ႏွင့္ လ်က္ေပးပါ။
(၃၅) သလိပ္ကပ္ ခၽြဲက်ပ္= ပင္စိမ္းရြက္ကို လက္တဆုုပ္ခန္႔ခူး၍ အရည္ထြက္ေစရန္ ႀကိတ္ေျခညႇစ္ေပးပါ။
ထြက္လာသည့္ အရည္အား ေရက်က္ေအးႏွင့္ ေသာက္ေပးပါ။ တေန႔လွ်င္ ႏွစ္ႀကိမ္ ေသာက္ေပးပါ။ ေန႔လယ္မြန္းတည့္ ေသာက္ပါ။ သံုးရက္ ဆက္ေသာက္ေပးပါ။
(၃၆) ဆီးေရာဂါ၊ ေသြးအက်ိတ္ အခဲေရာဂါ၊ ဆီးပုပ္၊ ဓာတ္ပုပ္၊ သလိပ္ပုပ္=ပင္စိမ္းအေစ့ကို အေျခာက္လွန္းျပီး အနည္းငယ္ေထာင္းပါ၊ ႏြားႏို႔ သၾကားတို႔ႏွင့္ ေဖ်ာ္ေသာက္ေပးပါ။ အထက္ပါ ေရာဂါမ်ားသာမက ေသြးအက်ိတ္ အခဲ ေရာဂါမ်ားပင္ ေပ်ာက္ကင္းေစပါသည္။
(၃၇) ဆီးေအာင့္၊ အေမာသက္သာ=ပင္စိမ္းေစ့ကို သၾကားရည္ႏွင့္ ေဖ်ာ္ရည္ျပဳ၍ ေသာက္ေပးပါ။
(၃၈) မစားခ်င္၊ မေသာက္ခ်င္၊ အစာအိမ္ေလနာ၊ ဝမ္းနာ=ပင္စိမ္းရြက္ သတၳဳရည္ျပဳ၍ ေသာက္ေပးပါ။
(၃၉) ႏွလံုး၊ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ၊ ႏွမ္းေစ့=ပင္စိမ္းႏွင့္ ထန္းလ်က္ကို ဆတူႀကိတ္၍ ပ်ားရည္ႏွင့္ေတပါ။ နံနက္ တလံုး၊ ညအိပ္ရာဝင္တလံုး စားေပးပါ။ ထိုသို႔ စားေပးျခင္းျဖင့္ သြားဖံုးေရာင္ျခင္း၊ သြားကိုက္ျခင္း၊ နားကိုက္ျခင္းမ်ားအျပင္ ေပြး၊ ဝဲ၊ ႏွင္းခူနာႏွင့္ ျမင္းသရိုက္ေရာဂါမ်ားကိုပါ ေပ်ာက္ကင္းေစပါသည္။
(၄၀) သားက်ည္းကိုက္၊ သားအိမ္ေလွ်ာ၊ ႏို႔ေခ်ာင္းပိတ္၊ ဆီးေအာင့္=ပင္စိမ္းရြက္ကို ငါးက်ည္းေျခာက္ႏွင့္ ေၾကာ္စားေပး ပါ။ ထိုသို႔ စားေပးျခင္းျဖင့္ မီးဖြားျပီးစ အပုပ္ဆန္တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားပင္ ေပ်ာက္ကင္းေစ ပါသည္။ အစားမွား၍
ေဆးမွား၍ ေအာ့အန္ျခင္းမ်ားကိုပင္ ေပ်ာက္ကင္းေစ၏။
ပင္စိမ္း၏ ဂုဟ္အစြမ္းအက်ိဳးမ်ားကား မ်ားျပားလွပါသည္။
ဉာဏ္ရွိသလို စားသံုးေပးျခင္းျဖင့္ ေရာဂါမ်ားကို ေပ်ာက္ကင္းေစသည့္ ပင္စိမ္းရြက္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။
