ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူေရာ၊ တဆင့္ခံစီးကရက္မီးခိုး ေငြ ့ရႈရႈိက္သူေတြပါေျမာက္မ်ားစြာေသာ က်မၼာေရးေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြျဖစ္ေစေၾကာင္းက်မၼာေရးသုေတသီေတြက မၾကာ ခဏဆိုသလို အသိပညာေပးႏိႈးေဆာ္ေပးလွ်က္ရွိပါတယ္။
ေဆးလိပ္ရဲ ့ဆိုးျပစ္ေတြကိုသိလို ့ ေဆးလိပ္ျဖတ္ခ်င္ေပမယ့္၊ စိတ္ဆႏၵျပင္းျပျခင္းကို ခ်ိဳးႏွိမ္ဖို ့ခဲယဥ္းတာမို ့အခ်ိဳ ့သူေတြမွာခဏတာမွ်သာေဆးလိပ္ျပတ္ၾကျပီး၊ အခ်ိဳ ့ကလည္း လံုး၀ျဖတ္မရျဖစ္ ေနၾကပါတယ္။
မည္သူမွ် ေမြးကတည္းက ေဆးလိပ္မေသာက္တတ္ၾကပါဘူး။ အဓိကအခ်က္ကေတာ့
မခ်ိဳးႏွိမ္ႏိုင္တဲ့စိတ္ကို မိမိစိတ္နဲ ့ဘဲ အႏိုင္ယူရမွာျဖစ္လို ့
စိတ္ဓာတ္စစ္ဆင္ေရးကိုသံုးျပီးေတာ့ ေအာက္ပါနည္းလမ္း (၉)သြယ္ျဖင့္
ၾကိဳးစားၾကည့္ေစလို ပါတယ္။
(၁) (အခ်ိန္ဆြဲပါ) ေဆးလိပ္ေသာက္ခ်င္စိတ္ျဖစ္လာတဲ့အခါ၊ေသာက္ခ်င္စိတ္ကိုခ်ိဳးႏွိမ္ျပီး ၁၀-မိနစ္ေလာက္ေအာင့္ထားပါ။ အဲဒီ၁၀-မိနစ္အတြင္း အာရံုေျပာင္းသြားေအာင္ တခုခုကိုစိတ္ႏွစ္ထားပါ။
၁၀-မိနစ္ျပည့္တဲ့အခါ ေၾသာ္…ငါေနႏိုင္သားဘဲဆိုျပီး၊ ေဆး လိပ္မေသာက္ပါနဲ ့၊ေနာက္ထပ္ ၁၀-မိနစ္ အခ်ိန္ထပ္ဆြဲပါ။
(၂) (ေနာက္ထပ္တစ္လိပ္ထဲပါကြာ မလုပ္မိပါေစနဲ ့) ေဆးလိပ္ေသာက္တဲ့ ပမာဏကို
တျဖည္းျဖည္းခ်င္းေလ်ာ့ပါ။ တစ္လိပ္ ေသာက္ျပီးတဲ့အခါ၊ေနာက္ထပ္တစ္လိပ္ထဲပါကြာဆိုျပီး မိမိကိုယ္ကိုအလိုမလိုက္ပါနဲ ့။ခါတိုင္းေဆးလိပ္ေသာက္ဖက္ မိတ္ေဆြ ေတြက သင့္ကိုေဆးလိပ္ကမ္းလာခဲ့ ရင္လည္းအားနာရွက္ရြံ ့ျခင္းျဖစ္မေနဘဲ ေဆးလိပ္ျဖတ္ဖို ့ၾကိဳးစားေနျပီျဖစ္ေၾကာင္း
ပြင့္ပြင့္ လင္းလင္းေျပာျပပါ။
(၃) (ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ တခုခုထလုပ္လိုက္ပါဦး) ေဆးလိပ္ေသာက္ခ်ိန္မွာမေသာက္ရလို ့စိတ္ထဲ တခုခုလိုေနရင္၊ ျငိမ္ထိုင္ မေနဘဲ၊ ေခတၱခဏ၁၅-မိနစ္ေလာက္လမ္းထေလွွ်ာက္ပါ။ (သို ့မဟုတ္) အလုပ္တစ္ခုခုရွာလုပ္ေနပါ။
(၄) (ေလ့က်င့္ခဏ္းယူပါ) အသက္ျပင္းျပင္းရႈျခင္း၊ ၾကြက္သားေလ့က်င့္ခဏ္း၊ေယာဂ၊ အိပ္ေမြ ့ခ်ျခင္း၊ အႏွိပ္ခံျခင္း စသည္တို ့ကေဆးလိပ္ေသာက္ခ်င္တဲ့စိတ္ကို ေျပေပ်ာက္သြားေအာင္ တစ္ဖက္တစ္လမ္းက
ကူညီေပးပါတယ္။
(၅) (ေဆးလိပ္ျဖတ္ျခင္းရဲ ့ က်မၼာေရးေကာင္းက်ိဳးကို အျမဲသတိယေနေပးပါ)
သင္ေဆးလိပ္ေသာက္တတ္ေအာင္ ဘယ္သူမွ သင္ေပးျခင္းမဟုတ္ပါ။ မိမိသာလွွ်င္ဆရာ၊
မိမိသာလွွ်င္တပည့္ပါ။ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ေဆးလိပ္စြဲေနခဲ့ျပီျဖစ္ရာ၊ေဆးလိပ္ျဖတ္တဲ့ စဦးပိုင္း ကာေလေတြမွာ ကသိကေအာင့္၊စိတ္အလိုမက်ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ က်မၼာ
ေရးေဆးက်ိဳးမ်ား၊ ေငြကိုမီးရိႈ ့ေနျခင္း၊ မိမိပတ္၀န္းက်င္ေလထုညစ္ညမ္း၍ တဆင့္ခံေဆးလိပ္ ရနံ ့ရႈရိႈက္ေနသူမ်ား အတြက္ ပရဟိတစိတ္စတဲ့ေကာင္းက်ိဳးအေထြေထြကို စဥ္းစားသံုးသပ္ပါ။
(၆) (ဘ၀တူခ်င္းမိတ္ဖြဲ ့ပါ) မိမိလိုဘဲ ေဆးလိပ္ျဖတ္သူေတြနဲ ့မိတ္ဖြဲ ့ျပီး သူတို ့ေရာဘယ္လိုၾကိဳးစား ေနတယ္ဆိုတာ နည္းနာ ယူပါ။ မိမိရဲ့ၾကိဳးစားမႈကိုလည္းတဆင့္ မွ်ေ၀ေပးပါ။ ေဆးလိပ္ျပတ္သြားျပီးသူေတြရဲ ့နညး္စံနစ္ကို ေမးျမန္ဖို ့၀န္မေလးပါနဲ ့။ သူတို ့ရဲ ့အေတြ ့အၾကံဳကသင့္အတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
(၇) (နီကိုတင္းဓာတ္ အစားထိုးမွီ၀ဲပါ) လၻက္ေျခာက္ခပ္ထားတဲ့ ေရေႏြးပူပူ၊ပူရွိန္းဓာတ္ပါတဲ့ ပီေက/သၾကားလံုးမ်ား၊ ပူရွိန္းငံု ေဆးျပားတို ့ကေဆးလိပ္ေသာက္ခ်င္စိတ္ကို ခ်ိဳးႏွိမ္ကာ၊ ခံတြင္းခ်ဥ္ျခင္းမွ သက္သာေစပါတယ္။နီကိုတင္းအစားထိုး ရႈေဆး ေတာင့္သံုးပါ။ ေဆးလိပ္ျဖတ္ျခင္းကို
အေထာက္အကူျပဳတဲ့ bupropion (Zyban) ႏွင့္ varenicline (Chantix)စေသာေဆး၀ါး မ်ား မွီ၀ဲေသာက္သံုးပါ။
(၈) (အာသာေျပ တခုခုစားပါ) စိတ္သက္သာရာရေအာင္ သၾကား(အခ်ိဳ)ဓာတ္မပါတဲ့
ပီေက၀ါးပါ။ ပဲၾကီးေလွာ္၊ ေနၾကာ ေစ ့ေလွာ္ တို ့စားပါ။
(၉) (မိမိကုိယ္ကိုယံုၾကည္မႈရွိေနပါေစ) ေဆးလိပ္ျဖတ္လိုက္တဲ့အတြက္အပိုေငြမကုန္ေတာ့ဘဲ၊ အဲဒီေငြကိုစုႏိုင္သလို အလွဴဒါနျပဳ ရာမွာသံုးႏိုင္ပါတယ္။ ေဆးလိပ္ျဖတ္တာေၾကာင့္ အနံ႔နဲ႔ အရသာခံအာ႐ံုေတြပိုေကာင္းသြားပါတယ္။ သြား၊ ႏႈတ္ခမ္းမ်ားလည္း မည္းမေနေတာ့ဘဲ၊
နီကိုတင္းဓာတ္ေၾကာင့္ ခံတြင္း၊ ဆီး၊ ေခြ်းရနံ ့ဆိုးေတြပါေပ်ာက္ကင္းသြားပါတယ္။ အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္ရွိပါ ေသးတယ္။ အဲဒါကေတာ့ေဆးလိပ္စြဲေနတဲ့ အက်င့္ကိုျဖတ္ႏိုင္တာေၾကာင့္
မိမိကိုယ္မိမိယံုၾကည္မႈပိုရွိလာပါတယ္။
+++++++++++
ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ အေရျပားေရာဂါ၊ မ်က္စိတိမ္စြဲေရာဂါ၊အၾကားအာရုံခ်ိဳ ့တဲ့ေရာဂါ၊ သြားပိုးစား သြားပုပ္ေရာဂါ နဲ ့ခံတြင္းရနံ့ဆိုးရြားျခင္း၊ အဆုပ္ေလအိတ္ေတြမွာ ေလခိုျပီးပြပ်က္ေရာဂါ နဲ့အသက္ရႈမ၀ျခင္း၊ အရုိးပြ/အရုိးပါးေရာဂါနဲ ့ အရုိး က်ိဳးလြယ္ျခင္း၊ႏွလံုးေသြးေၾကာေရာဂါမ်ားနဲ ့ ႏွလံုးခုန္မမွန္ျခင္း၊
ေသြးေၾကာငယ္မ်ားက်ဥ္းသြားကာ ေျခပုတ္လက္ပုတ္ေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ၊အစာအိမ္မွာ အစာေျခရည္အက္စစ္အထြက္ မ်ားလားျခင္း၊ အမ်ိဳးသားမ်ားသုက္ရည္မေအာင္ေတာ့ဘဲ သား သမီးမရႏိုင္ျခင္း၊အိမ္ေထာင္ေရးသုအျပည့္အ၀မခံစားႏိုင္ျခင္း၊ DNA ပ်က္စီးေစျခင္း၊အမ်ိဳးသမီးမ်ား သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ နဲ ့ သားေလွ်ာသားပ်က္ျခင္း၊လမေစ့/ေပါင္မျပည့္ေသာကေလးေမြးဖြားျခင္း၊
ကေလးအေသေမြးျခင္းမ်ားျဖစ္ေစနုိင္ပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ေဆးလိပ္ထဲမွာ Carcinogenလို ့ေခၚတဲ့ ကင္ဆာျဖစ္ေစတတ္ေသာ ဓါတ္ေပါင္း ၄၃ မ်ိဳးမွ် ပါဝင္ျခင္းေၾကာင့္အဆုပ္၊ ႏွာေခါင္း၊ လည္ေခ်ာင္း၊ ေလျပြန္၊ အသံအိုး၊ ခံတြင္း၊အစာျမိဳျပြန္၊ အူ၊ ရင္သား၊ ေက်ာက္ကပ္၊ ပန္ကရိယ၊ ဆီးအိတ္ စသည့္ကင္ဆာမ်ား
အျပင္ ႏွင့္ အခ်ိဳ ့သူေတြမွာ ေသြးကင္ဆာျဖစ္လာေစပါတယ္။ ဒါတင္မကေသးပါဘူး။ေဆးလိပ္ေသာက္သူ ရဲ ့ ရုပ္ရည္ဟာ မေသာက္သူနဲ ့ယွဥ္လိုက္ရင္ ပိုျပီးအိုစာကာ၊အသားအေရေတြညစ္ျပီး၊ အၾကိဳအေရျပားဇရာျဖစ္တဲ့ အရြယ္မတိုင္္ခင္ အေရးအေၾကာင္းေတြ ေပၚလာေစပါတယ္။
ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြမွာ အိပ္မရျခင္း၊ စိတ္ဓာတ္က်လြယ္ျခင္းေတြ ပိုမိုျဖစ္ပြားေစႏုိင္ျပီးေတာ့ ေဆးလိပ္တစ္လိပ္ေသာက္လွ်င္ ငါးမိနစ္ အသက္တုိေစကာ၊ ပွ်မ္းမွ်သက္တမ္း အသက္၁၀-ႏွစ္ပိုတိုသြားတယ္လို ့ ေဆးသုေတသီေတြကဆိုပါတယ္။ ေနာက္ျပီး ေဆးလိပ္ေသာက္သူလူငယ္မ်ား စာသင္ၾကားမႈကို ထိခိုက္ေစႏုိင္ျပီး၊အေမာမခံႏိုင္ သက္လံုခ်ိဳ ့ယြင္းလာေစတာေၾကာင့္ လူၾကီး-လူရြယ္-လူငယ္အားလံုးေဆးလိပ္ျဖတ္သင့္ပါေၾကာင္း။
(ေပါက္ေပါက္…မွ်ေ၀သည္)
(မွီျငမ္း how to resist tobacco cravings by By Mayo Clinic staff)
က်န္းမာေရးစာတိုမ်ားစုစည္းမႈ
No comments:
Post a Comment