ကင္ဆာႏွင့္ ကင္ဆာကုထံုးအခ်ဳိ႕တြင္ အစားအစာႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္ေသာ ဆိုးက်ဳိးမ်ား
ႀကံဳေတြ႕ရႏိုင္သည္။ အစာအာဟာရသည္ ကင္ဆာေရာဂါ ကုသမႈတြင္ အေရးႀကီးေသာ က႑မွ
ပါဝင္သည္။
ကင္ဆာေရာဂါ မကုသမီ၊ ကုသစဥ္ႏွင့္ ကုသၿပီးကာလမ်ားတြင္ က်န္းမာေရးအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေအာင္ အစားအစာကို မွန္ကန္စြာ စားသံုးရန္လိုအပ္သည္။ အေျခခံ အာဟာရေျခာက္မ်ဳိးမွာ ကစီဓာတ္၊ အဆီဓာတ္၊ ပ႐ိုတင္းဓာတ္၊ ဗီတာမင္မ်ား၊ သတၱဳဓာတ္မ်ားႏွင့္ ေရ (Carboyhydrate, Fat, Protein, Vitamin, Minerals and water) တို႔ျဖစ္သည္။
အစားအစာ စားသံုးမႈအတြက္ အႏၲရာယ္ျဖစ္ေစတတ္ေသာ လကၡဏာအခ်ဳိ႕မွာ အစားအစာ မစားလိုျခင္း၊ ပ်ဳိ႕ခ်င္အန္ခ်င္စိတ္ ျဖစ္ေပၚျခင္း၊ အန္ျခင္း၊ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာျဖစ္ျခင္း၊ ပါးစပ္၌ အနာမ်ားျဖစ္ျခင္း စသည္တို႔ျဖစ္သည္။ အစာမ်ဳိခ်ရာတြင္ ခက္ခဲျခင္းႏွင့္ နာက်င္မႈတို႔သည္လည္း အစားအစာ စားသံုးမႈအတြက္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစသည္။
အစားအစာ စားသံုးရာတြင္ အရသာရွိမႈ၊ အနံ႔အသက္ ႏွစ္လိုဖြယ္ရာျဖစ္မႈႏွင့္ စားလိုစိတ္တို႔ ျပည့္စံုမွသာလွ်င္ အစားအစာ စားသံုးျခင္းအတြက္ အဆင္ေျပမည္ျဖစ္ၿပီး စားသံုးလိုက္ ေသာ အစားအစာမ်ားကို အစာအိမ္ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္းမွ ေခ်ဖ်က္စုပ္ယူၿပီး ခႏၶာကိုယ္ အတြက္ အာဟာရ ျဖစ္ေစႏိုင္မည္ ျဖစ္၏။
အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္းသည္ က်န္းမာေရးကို ယိုယြင္းေစမည္ျဖစ္၏။ အားအင္ယုတ္ေလ်ာ့ ျခင္း၊ ေမာပန္းျခင္း၊ ေရာဂါမ်ားကို ခံႏိုင္ရည္မရွိျခင္း၊ ကင္ဆာလူနာမ်ားအတြက္ ကင္ဆာကုထံုးမ်ားအေပၚ ခံႏိုင္ရည္မေကာင္းျခင္း စသည္တို႔ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။
အစားအစာ စားသံုးရာတြင္ စြမ္းအင္လုံေလာက္မႈ မရွိျခင္းသည္လည္းေကာင္း၊ ပ႐ိုတင္းဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္းသည္လည္းေကာင္း၊ ကင္ဆာေရာဂါကုသရာတြင္ အခက္အခဲမ်ားျဖစ္သည္။
ကင္ဆာလူနာမ်ားတြင္ အာဟာရ ခ်ဳိ႕တဲ့မႈ အဓိကျဖစ္ၾကရသည္မွာ. . .
(က) အစားအစာစားလိုစိတ္ မရွိျခင္းႏွင့္
(ခ) ခႏၶာကိုယ္ အေထြေထြယိုယြင္းလာမႈတို႔ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ကင္ဆာေရာဂါ၏ အာဟာရအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမ်ား
ကင္ဆာကလာပ္စည္းမ်ားသည္ ဓာတုပစၥည္းတခ်ဳိ႕ထုတ္လုပ္ေပးသည္။ ယင္းဓာတုပစၥည္း မ်ားမွာ ခႏၶာကိုယ္၏ အာဟာရတခ်ဳိ႕ သံုးစြဲမႈကို ေျပာင္းလဲပစ္ႏိုင္သည္။ ဥပမာ အစာအိမ္ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္း ကင္ဆာေရာဂါမ်ားသည္ ကစီဓာတ္၊ အဆီဓာတ္ႏွင့္ ပ႐ုိတင္းဓာတ္တို႔အား ခႏၶာကိုယ္မွ အသံုးျပဳမႈအေပၚ ေျပာင္းလဲသြားေစတတ္သည္။
အခ်ဳိ႕ေသာ ေဆးဝါးမ်ားသည္ ကင္ဆာေရာဂါ ေဝဒနာလကၡဏာမ်ားကို သက္သာေစ ေသာ္လည္း ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္က်ေစမႈ (Weight Loss) ျဖစ္ေစသည္။ ကင္ဆာ ေရာဂါကို စတင္ကုသခ်ိန္၌ အစားအစာစားသံုးမႈကို ထိခိုက္ေစၿပီး ကိုယ္အေလးခ်ိန္ က်ဆင္းသြားေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကင္ဆာေရာဂါကုသခ်ိန္ကာလတြင္ အာဟာရ ကၽြမ္းက်င္ ပညာရွင္မ်ား၏ အကူအညီျဖင့္ အစားအစာ စားသံုးမႈကို ဂ႐ုစိုက္ရန္ လိုအပ္သည္။
ကင္ဆာေရာဂါကုထံုးမ်ား၏ အာဟာရအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမ်ား
ခြဲစိတ္ကုသျခင္းသည္ ခႏၶာကိုယ္၏ အာဟာရႏွင့္ စြမ္းအင္လိုအပ္ခ်က္ကို ပိုမိုျမင့္မား ေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စြမ္းအင္အပိုရရွိရန္ႏွင့္ အာဟာရျပည့္စံုလံုေလာက္ရန္ အေရးႀကီး ပါသည္။ ခြဲစိတ္ကုသျခင္း မျပဳမီမွာပင္ လူနာအား အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့မႈ ကင္းေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးရမည္။ အာဟာရအေျခအေနအေကာင္းမြန္ဆံုးရွိပါက ခြဲစိတ္ကုသမႈ အတြက္ ေအာင္ျမင္မႈႏွင့္ အက်ဳိးရလဒ္ေကာင္းရရွိေစမႈတို႔ ျဖစ္ေစသည္။
ကင္ဆာေရာဂါကို ေဆးဝါးမ်ားျဖင့္ ကုသျခင္း (Chemotherapy) ၌လည္း အာဟာရ အေရးႀကီးသည္။ ေဆးဝါးမ်ားလွ်င္ ကင္ဆာကလာပ္စည္းမ်ား အပါအဝင္ အလ်င္အျမန္ ပြားမ်ားတတ္ေသာကလာပ္စည္းကုိ ဖိႏွိပ္တိုက္ဖ်က္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ပါးစပ္ႏွင့္ အစာလမ္းေၾကာင္း၌ ထိခိုက္မႈျဖစ္ေစသည္။ ထိုမွတစ္ဆင့္ အစားအစာစားသံုးမႈႏွင့္ အာဟာရရွိမႈတို႔အတြက္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစသည္။
႐ိုးတြင္းျခင္ဆီ အစားထိုးကုသမႈႏွင့္ စတမ္းဆဲလ္အစားထိုးကုသမႈ (Bone Marrow and Stem cell Transplantion) တြင္ အာဟာရႏွင့္ပတ္သက္၍ အစားထိုး လုိအပ္ခ်က္မ်ားစြာ ရွိသည္။ ဤကုထံုးတြင္ လူနာအခ်ဳိ႕၌ အစားအစာ စားသံုးမႈႏွင့္ ေခ်ဖ်က္စုပ္ယူမႈတို႔၌ ယိုယြင္းမႈမ်ား ေတြ႕ရသည္။
လူနာတစ္ဦးခ်င္းစီအလိုက္ အာဟာရ၏ လႊမ္းမိုးမႈကြဲျပားျခားနားေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ အာဟာရသည္ အက်ဳိးရလဒ္ေကာင္းမ်ား ျဖစ္ထြန္းေစသည္။ သို႔ေသာ္ တခ်ဳိ႕ေသာ အစားအစာမ်ားက ဆိုးက်ဳိးအႏၲရာယ္ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။
ကင္ဆာေရာဂါ မကုသမီ၊ ကုသစဥ္ႏွင့္ ကုသၿပီးကာလမ်ားတြင္ က်န္းမာေရးအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေအာင္ အစားအစာကို မွန္ကန္စြာ စားသံုးရန္လိုအပ္သည္။ အေျခခံ အာဟာရေျခာက္မ်ဳိးမွာ ကစီဓာတ္၊ အဆီဓာတ္၊ ပ႐ိုတင္းဓာတ္၊ ဗီတာမင္မ်ား၊ သတၱဳဓာတ္မ်ားႏွင့္ ေရ (Carboyhydrate, Fat, Protein, Vitamin, Minerals and water) တို႔ျဖစ္သည္။
အစားအစာ စားသံုးမႈအတြက္ အႏၲရာယ္ျဖစ္ေစတတ္ေသာ လကၡဏာအခ်ဳိ႕မွာ အစားအစာ မစားလိုျခင္း၊ ပ်ဳိ႕ခ်င္အန္ခ်င္စိတ္ ျဖစ္ေပၚျခင္း၊ အန္ျခင္း၊ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာျဖစ္ျခင္း၊ ပါးစပ္၌ အနာမ်ားျဖစ္ျခင္း စသည္တို႔ျဖစ္သည္။ အစာမ်ဳိခ်ရာတြင္ ခက္ခဲျခင္းႏွင့္ နာက်င္မႈတို႔သည္လည္း အစားအစာ စားသံုးမႈအတြက္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစသည္။
အစားအစာ စားသံုးရာတြင္ အရသာရွိမႈ၊ အနံ႔အသက္ ႏွစ္လိုဖြယ္ရာျဖစ္မႈႏွင့္ စားလိုစိတ္တို႔ ျပည့္စံုမွသာလွ်င္ အစားအစာ စားသံုးျခင္းအတြက္ အဆင္ေျပမည္ျဖစ္ၿပီး စားသံုးလိုက္ ေသာ အစားအစာမ်ားကို အစာအိမ္ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္းမွ ေခ်ဖ်က္စုပ္ယူၿပီး ခႏၶာကိုယ္ အတြက္ အာဟာရ ျဖစ္ေစႏိုင္မည္ ျဖစ္၏။
အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္းသည္ က်န္းမာေရးကို ယိုယြင္းေစမည္ျဖစ္၏။ အားအင္ယုတ္ေလ်ာ့ ျခင္း၊ ေမာပန္းျခင္း၊ ေရာဂါမ်ားကို ခံႏိုင္ရည္မရွိျခင္း၊ ကင္ဆာလူနာမ်ားအတြက္ ကင္ဆာကုထံုးမ်ားအေပၚ ခံႏိုင္ရည္မေကာင္းျခင္း စသည္တို႔ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။
အစားအစာ စားသံုးရာတြင္ စြမ္းအင္လုံေလာက္မႈ မရွိျခင္းသည္လည္းေကာင္း၊ ပ႐ိုတင္းဓာတ္ခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္းသည္လည္းေကာင္း၊ ကင္ဆာေရာဂါကုသရာတြင္ အခက္အခဲမ်ားျဖစ္သည္။
ကင္ဆာလူနာမ်ားတြင္ အာဟာရ ခ်ဳိ႕တဲ့မႈ အဓိကျဖစ္ၾကရသည္မွာ. . .
(က) အစားအစာစားလိုစိတ္ မရွိျခင္းႏွင့္
(ခ) ခႏၶာကိုယ္ အေထြေထြယိုယြင္းလာမႈတို႔ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။
ကင္ဆာေရာဂါ၏ အာဟာရအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမ်ား
ကင္ဆာကလာပ္စည္းမ်ားသည္ ဓာတုပစၥည္းတခ်ဳိ႕ထုတ္လုပ္ေပးသည္။ ယင္းဓာတုပစၥည္း မ်ားမွာ ခႏၶာကိုယ္၏ အာဟာရတခ်ဳိ႕ သံုးစြဲမႈကို ေျပာင္းလဲပစ္ႏိုင္သည္။ ဥပမာ အစာအိမ္ႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္း ကင္ဆာေရာဂါမ်ားသည္ ကစီဓာတ္၊ အဆီဓာတ္ႏွင့္ ပ႐ုိတင္းဓာတ္တို႔အား ခႏၶာကိုယ္မွ အသံုးျပဳမႈအေပၚ ေျပာင္းလဲသြားေစတတ္သည္။
အခ်ဳိ႕ေသာ ေဆးဝါးမ်ားသည္ ကင္ဆာေရာဂါ ေဝဒနာလကၡဏာမ်ားကို သက္သာေစ ေသာ္လည္း ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္က်ေစမႈ (Weight Loss) ျဖစ္ေစသည္။ ကင္ဆာ ေရာဂါကို စတင္ကုသခ်ိန္၌ အစားအစာစားသံုးမႈကို ထိခိုက္ေစၿပီး ကိုယ္အေလးခ်ိန္ က်ဆင္းသြားေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကင္ဆာေရာဂါကုသခ်ိန္ကာလတြင္ အာဟာရ ကၽြမ္းက်င္ ပညာရွင္မ်ား၏ အကူအညီျဖင့္ အစားအစာ စားသံုးမႈကို ဂ႐ုစိုက္ရန္ လိုအပ္သည္။
ကင္ဆာေရာဂါကုထံုးမ်ား၏ အာဟာရအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမ်ား
ခြဲစိတ္ကုသျခင္းသည္ ခႏၶာကိုယ္၏ အာဟာရႏွင့္ စြမ္းအင္လိုအပ္ခ်က္ကို ပိုမိုျမင့္မား ေစသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စြမ္းအင္အပိုရရွိရန္ႏွင့္ အာဟာရျပည့္စံုလံုေလာက္ရန္ အေရးႀကီး ပါသည္။ ခြဲစိတ္ကုသျခင္း မျပဳမီမွာပင္ လူနာအား အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့မႈ ကင္းေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးရမည္။ အာဟာရအေျခအေနအေကာင္းမြန္ဆံုးရွိပါက ခြဲစိတ္ကုသမႈ အတြက္ ေအာင္ျမင္မႈႏွင့္ အက်ဳိးရလဒ္ေကာင္းရရွိေစမႈတို႔ ျဖစ္ေစသည္။
ကင္ဆာေရာဂါကို ေဆးဝါးမ်ားျဖင့္ ကုသျခင္း (Chemotherapy) ၌လည္း အာဟာရ အေရးႀကီးသည္။ ေဆးဝါးမ်ားလွ်င္ ကင္ဆာကလာပ္စည္းမ်ား အပါအဝင္ အလ်င္အျမန္ ပြားမ်ားတတ္ေသာကလာပ္စည္းကုိ ဖိႏွိပ္တိုက္ဖ်က္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ပါးစပ္ႏွင့္ အစာလမ္းေၾကာင္း၌ ထိခိုက္မႈျဖစ္ေစသည္။ ထိုမွတစ္ဆင့္ အစားအစာစားသံုးမႈႏွင့္ အာဟာရရွိမႈတို႔အတြက္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစသည္။
႐ိုးတြင္းျခင္ဆီ အစားထိုးကုသမႈႏွင့္ စတမ္းဆဲလ္အစားထိုးကုသမႈ (Bone Marrow and Stem cell Transplantion) တြင္ အာဟာရႏွင့္ပတ္သက္၍ အစားထိုး လုိအပ္ခ်က္မ်ားစြာ ရွိသည္။ ဤကုထံုးတြင္ လူနာအခ်ဳိ႕၌ အစားအစာ စားသံုးမႈႏွင့္ ေခ်ဖ်က္စုပ္ယူမႈတို႔၌ ယိုယြင္းမႈမ်ား ေတြ႕ရသည္။
လူနာတစ္ဦးခ်င္းစီအလိုက္ အာဟာရ၏ လႊမ္းမိုးမႈကြဲျပားျခားနားေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ အာဟာရသည္ အက်ဳိးရလဒ္ေကာင္းမ်ား ျဖစ္ထြန္းေစသည္။ သို႔ေသာ္ တခ်ဳိ႕ေသာ အစားအစာမ်ားက ဆိုးက်ဳိးအႏၲရာယ္ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။
Health
No comments:
Post a Comment